W poniedziałek w życie weszła ustawa, która wkurza mnie jak mało która ostatnimi czasy, nawet bardziej niż wiosenna nowela akcyzy. Mówię o zakazie palenia w miejscach publicznych, i to pomimo tego że nie uderza bezpośrednio we mnie. I nawet bym się tym tak bardzo nie przejmował, gdyby co rusz ktoś o nim nie przypominał, nierzadko posługując się strasznie agresywną retoryką.
Zastanówmy się, co nowe przepisy mówią, i jaką czyni to różnicę.

Do tej pory w komunikacji miejskiej i tak był taki zakaz - respektowany i egzekwowany. Podobnie na dworcach - jako żywo, nie widziałem by ktoś tam palił pod dachem (perony, owszem [choć i tam często była postawiona popielniczka, gdzie gromadzili się palacze, by nie palić gdzie popadnie], ale w budynku nie przypominam sobie palacza).

W miejscach takich jak szpitale, uczelnie, urzędy były palarnie (na ogół, to zależało od dobrej woli zarządzających) - teraz palarni robić nie wolno, w każdym razie nie wszędzie. Przestanie się tam palić? Przestanie, jak najbardziej. Za to zacznie się palić przy pierwszych lepszych drzwiach wejściowych. Taki to sukces niepalących, że nie będą wąchać smrodów przechodząc koło drzwi gdzieś w piwnicy, za to będą wąchać (i oglądać) wchodząc do budynku.

Dalej, przystanki. Już nie wnikając w kwestie definicji czym przystanek jest, rzadko widywałem by ktoś palił akurat stojąc w wielkiej grupie ludzi, jak już to odchodzili gdzieś na bok. A jeśli palacz aż tak przeszkadzał, zawsze można było zwrócić mu uwagę. Kulturalny zgasił albo odszedł tak żeby dym leciał w drugą stronę. A niekulturalny i teraz będzie miał gdzieś zakazy.

Place zabaw, parki jordanowskie etc. - jest sens, nie sposób się nie zgodzić z zakazem palenia. Tylko... kto tam palił? Tudzież - kto będzie zakazu pilnować? Policja, straż miejska? Toć z alkoholem mają już problem.

Samochody służbowe - a to dobre. Zakaz absurdalny (dlaczego w aucie nie może zapalić człowiek, który jest jego jedynym użytkownikiem, a cała jego "służbowość" polega na tym że firma pokrywa koszty utrzymania auta, ba, często nawet mandaty od drogówki - mało to samochodów służbowych działających w ten sposób?) i nieegzekwowalny. Dobrze że nie przeszedł pomysł palenia w samochodach prywatnych, nie wiedziałbym czy śmiać się czy płakać (czy moja Corsa jest miejscem publicznym?).

Cóż, wymieniłem garść miejsc, w których zakaz palenia był już wcześniej, jest sensowny (albo i nie) lub nie sposób go kontrolować (bądź dowolna kombinacja tych trzech). Natomiast istotną nowością jest zakaz palenia w knajpach. Tych mniejszych, z jedną salą. Bo duże, oczywiście, mogą jedną salę uczynić hermetyczną (sala ma gwarantować że "dym tytoniowy nie będzie przenikał do innych pomieszczeń") i zainstalować w niej wentylację, która wymienia powietrze 10 razy na godzinę (sic! w dużej sali to oznacza wentylację lepszą niż zapewniają odwalone na oścież okna, powietrze pewnie będzie tam lepsze niż w sali dla niepalących). Cóż to oznacza? Że knajpa musi przeprowadzić remont i wydać nań kilkadziesiąt tysięcy (10 razy na godzinę, za jakość się płaci). Dla mniejszej knajpki oznacza to że straci niemałą część klientów (choć zależy to od rodzaju działalności, co innego bistro, a co innego dla pub) - drogi czytelniku, uczciwie powiedz, czy zakaz palenia w knajpach spowoduje że staniesz się ich bywalcem? Mało to restauracji, kawiarni, pubów, gdzie palić nie było wolno? Oczywiście że takie są, sam w małej pipidówie, jaką jest Stalowa, znam kilka. Mało w stosunku do całości? Widać taki jest na nie popyt.

Poprzedni akapit zaczyna stawać się ścianą tekstu, więc podsumuję. Ustawodawca daje właścicielowi dużej knajpy wybór - zamykasz lokal na kilka dni, bulisz kasiorę na remont sali dla palących, postawienie w niej drugiego baru, zatrudnienie do niego obsługi i działasz po staremu - albo w starej sali dla palących również wywiesisz tabliczkę 'tu nie palimy' (i będziesz mieć odstraszający klientelę tłumik palaczy przy drzwiach, albo nie będziesz mieć palaczy, tak czy inaczej obroty pewnie spadną). Jeśli posiadasz małą knajpę, również masz wybór, tylko trochę ograniczony - wieszasz tabliczki, albo nie. Wywiesisz, to stracisz klientów (na zasadzie j/w), nie wywiesisz, to zabulisz mandat (AFAIK mandat za brak stosownej tabliczki - dwa kafle).

O co się wkurzam, spytacie? O wolność wyboru. O kształt państwa, w którym żyjemy. Ktoś kto nie miał ochoty pić swojej kawy/piwa wśród dymu papierosowego, mógł pójść tam gdzie go nie było, takich kawiarni/pubów nie brak. Mógł? Mógł. Natomiast jaki wybór ma restaurator, który otwiera knajpkę? Żadnego, bo ustawodawca zdecydował za niego. Nie będę pisać czym mi to pachnie, bo szkoda byłoby przegrać dyskusję w pierwszym zdaniu (zgodnie z tzw. Prawem Godwina). Już daruję sobie cytowanie liberalnych myślicieli, ale nawet Konstytucja pisze że "Wszyscy są wobec prawa równi" (Art.32, p.1 - przed chwilą pisałem, jak równi są właściciele knajp) oraz "Każdy jest obowiązany szanować wolności i prawa innych (Art.31, p.2 - no gdzie ma wolność wyboru prowadzący bar, pub, czy cokolwiek?).

Dlaczego słowa "papierosy" w tytule ustawy nie zamienić na "kawa" (też uzależnia, może szkodzić [o czym nie tylko ja się przekonałem], według wielu śmierdzi [na szczęście ci spośród znajomych którzy tak uważają mają dość rozsądku by nie krzyczeć o ograniczenia serwowania kawy])? Absurd? Owszem. Za podobny absurd jakiś czas temu uznałbym ustawowy zapis o tym, że w pubie na rogu nie wolno palić.

Dlaczego ci, którzy z tak wielką siłą popierają zakazy, które nic nie zmienią, nie protestują przeciwko VAT-owi na książki?